Co widzi noworodek, który właśnie przyszedł na świat? Okazuje się, że niewiele. W dodatku nie rozróżnia kolorów, a Twoją twarz może zobaczyć dopiero po kilku minutach. To dlatego, że w brzuchu mamy nie działały na niego praktycznie żadne bodźce, a zmysł wzrokowy potrzebuje czasu na adaptację w nowym otoczeniu.
Rozmawiaj z noworodkiem
Na początku maluszek odwraca główkę od źródła światła i mruży oczy. Rozróżnia jedynie odcienie szarości, co chroni go przed nadmiarem bodźców. Również mięśnie wokół oka potrzebują czasu by osiągnąć odpowiednią sprawność. Dorośli mrugają do dwóch razy w ciągu dziesięciu sekund, noworodek zaś do czterech razy na minutę! Czasem można odnieść wrażenie, że niemowlak zagapił się na coś, ale nic bardziej mylnego – on w tym momencie widzi głównie przedmioty, które pojawiają się przed jego oczami w odległości 20 cm. Wszystko inne jest zamazane. Dlatego tak ważne jest by mówić do niego zbliżając twarz na niewielką odległość. Maluch będzie słyszał znajomy głos i od początku zacznie kojarzyć go z Twoim widokiem.
Ćwicz wzrok poprzez zabawę z noworodkiem
Po ukończeniu trzeciego miesiąca niemowlak zacznie już rozpoznawać kontrasty, ale na znalezienie subtelnej różnicy między pomarańczowym a czerwonym będzie musiał jeszcze chwilę poczekać. Wyraźne dostrzeganie kształtu, barwy i jasności oraz wyodrębnianie elementów z tła będą rozwijać się u niego stopniowo.
Po co właściwie ćwiczyć wzrok z maluszkiem? Otóż dzięki nauce spostrzegania będziesz wspomagać rozwój inteligencji i uczenia się komunikacji językowej dziecka. Zwiększy to jego uwagę, ciekawość i co najważniejsze – wzmocni więź z opiekunem. Warto więc stymulować oczy od momentu narodzin, ale trzeba robić to z umiarem. Niczego i tak nie da się przyspieszyć.
Kiedy planujesz zabawę z dzieckiem, pamiętaj, że musi być przewinięte najedzone i wypoczęte. Ułóż go w wygodniej pozycji i zwróć uwagę, by ubranko nie krępowało ruchów.
Pierwsze zabawki powinny przyciągać wzrok malucha by skupić jego uwagę. Gdy malec skończy cztery tygodnie możesz zacząć używać biało – czarnych kart z rysunkami lub innych kontrastowych książeczek. Pamiętaj, by wszystko było w żywych kolorach, ale nie przesadź z ich ilością. Wystarczą dwa lub trzy. Dobieraj je tak, by mocno ze sobą kontrastowały. Twoje dziecko na pewno zwróci uwagę na proste rysunki oraz wzory o wyraźnie zaznaczonych konturach oraz doceni elementy o większych rozmiarach. Ponieważ każdy żywy kolor będzie wzbudzał ciekawość malca, postaraj się ubrać tak, by być elementem jego zainteresowań. Jaskrawo-żółta bluzka, biała spinka na ciemnych włosach lub czerwona szminka na ustach będą w tym okresie bardzo na czasie!
Na tym etapie, możesz zapomnieć o pastelowych obrazkach. Nawet, jeśli Tobie wydają się atrakcyjne, maluch na razie ich nie doceni.
Zabawy z noworodkiem: jak się bawić?
- Umieszczaj czarno-białe ilustracje z boku łóżeczka (nie bezpośrednio nad główką);
- Powoli zbliżaj i oddalaj obrazki lub zabawki od twarzy dziecka. Już miesięczne maleństwo skupia wzrok na krawędziach kontrastowych obrazów, dzięki czemu uczy się o granicach przedmiotów, co w przyszłości ułatwi mu chwytanie zabawek;
- Pokazuj książeczki w kontrastujących ze sobą barwach np. czerń i biel, na których są duże i bardzo proste obrazy;
- Oddalaj zabawki od dziecka jednocześnie do niego przemawiając. Będzie szukało ich wzrokiem i ćwiczyło umiejętność widzenia z oddali;
- Opowiadaj dziecku o tym, co widzi – w ten sposób objaśniasz mu jego niego nową rzeczywistość i przygotowujesz je do nauki mówienia.
Wszystkie te zabiegi, a także kontakt wzrokowy, uśmiechanie się do dziecka i robienie minek, pogłębią więź emocjonalną między wami.
Zacznij od książek tekturowych
Po ukończeniu trzeciego miesiąca, maluch odwzajemnia już uśmiechy. Zaczyna także obracać główkę za zabawką lub osobą. Zauważysz, że dłużej potrafi skupić uwagę na obrazach z większą liczbą elementów, np. patrzy się na twarz, oglądając uszy, nos i usta. To najwyższy czas na przygodę z tekturową książką (o ile nie zaczęliście wcześniej). Grube stronice sprawdzą się także, jako narzędzie do ćwiczenia dziąseł przed ząbkowaniem, dlatego pozwól maluchowi wkładać je do buzi bez obawy, że się zadławi. Umiejętność przewracania stron nadejdzie dopiero po 11 miesiącach jego życia, ale kontakt z odpowiednimi książkami wskazany jest dużo wcześniej
W połowie czwartego miesiąca życia twoje dziecko zaczyna widzieć trójwymiarowo, a pięciomiesięczny szkrab potrafi utrzymać zabawkę w dłoni, koncentrując wzrok na innym przedmiocie. Po skończeniu pół roku, z pewnością postara się o polepszenie twojej kondycji fizycznej, gdyż z zamiłowaniem zacznie spoglądać za przedmiotami spadającymi ze stołu. Tuż przed skończeniem roku, maluch wskaże palcem przedmiot lub obrazek w książce. Będzie również chętnie szukał zabawek, które zniknęły z jego pola widzenia. To najlepszy moment na wszelkie zabawy w a-kuku i proste teatrzyki kukiełkowe.
Aby twoje dziecko mogło dobrze widzieć otaczającą je rzeczywistość, potrzebuje długiego treningu i odpowiednich bodźców wzrokowych, dostosowanych do możliwości widzenia małego człowieka na poszczególnych etapach rozwoju.
Oto nasze propozycje na zabawę z niemowlakiem połączoną z nauką spostrzegania